Gryfice, kościół gotycki Wniebowzięcia NMP (mariacki)

Kościół mariacki w Gryficach zlokalizowany w tylnej części kwartału przylegającego do rynku, jest najważniejszym obiektem zabytkowym miasta (wśród których znajduje się także m.in. ciekawy kościół modernistyczny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa), ale także jeden z ważniejszych na Pomorzu. Początek budowy datuje się na końcówkę XIII w. („w dokumentach historycznych wymieniony jest 1297 r.”*) Z ciekawszych zagadnień jest określenie wieku prezbiterium względem korpusu nawy, zwykle przyjmuje się, że prezbiteria kościołów gotyckich stawiane były na początku. Tutaj jednak jest sporo wątpliwości z racji, że korpus wykazuje bardziej archaiczne cechy. Autor białej karty zabytku:

„Korpus nawowy został wzniesiony po wybudowaniu prezbiterium, o czym świadczą szwy dylatacyjne oraz odmienne formy architektoniczne. Przypuszcza się, że budowa tej części kościoła zakończona została do połowy XIV w.”

Z kolei Maciej Słomiński OT NID Szczecin, 15.05.2020 na stronie zabytek.pl pisze:

„Analiza stylistyczna zdaje się jednak wskazywać, że w istniejącej dziś postaci prezbiterium to powstało później niż korpus nawowy. Zauważa to jedynie dziewiętnastowieczny autor historii Gryfic, H. Riemann, według którego forma detalu elewacji korpusu nawowego, takich jak fryzy ceramiczne świadczy o pierwotności tej części kościoła wobec prezbiterium. Uważa on przy tym, że różnica w formie wspomnianych fryzów wskazuje na wcześniejsze powstanie ściany południowej korpusu, której fryz ozdobiony jest motywem wici winnej latorośli. […] budowa kościoła rozpocząć się mogła od jego wschodniej części, ale pierwotne – zapewne zbyt małe – prezbiterium ustąpić mogło miejsca okazalszemu, zachowanemu do dziś”.

Jak zwykle odsłonięte ściany gotyckiej budowli pobudzają wyobraźnię ukazując tajemniczą historię zamurowanych przejść i wszelkiej maści korekt (choć tych akurat przy tym obiekcie nie widać zbyt wiele). W północnej ścianie nawy widoczny jest zamurowany gotycki portal w archaicznej formie właściwej dla XIII w., kilka innych zamurowanych przejść może świadczyć o może zaplanowanych, ale niezrealizowanych kaplicach bocznych.

Inne ciekawe zakątki w Gryficach

A jako bonus zamieszczam jeszcze kilka ujęć ze spaceru po okolicy. Na zdjęciach m.in. gotycka brama miejska (Kamienna Brama), datowana na XIII/XIV w. i przebudowywana w XVI (świadczą o tym renesansowe – manierystyczne szczyty) i XIX w. (zburzenie murów, dobudowanie domów do bramy) – sądząc po nazwie, brama być może była najstarszym murowanym elementem murów miejskich, podczas gdy pozostała część obwarowań i dwie pozostałe bramy były jeszcze drewniane.

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.