W 1936 dramat Wielkiego Kryzysu w USA zbiegł się z wielką suszą – tzn. Dust Bowl („Miska Pyłu”). Był to okres kilku lat (szczególnie lata 1934, 1936, 1939-1940), w czasie gdy silne burze piaskowe, a następnie dotkliwa susza, mocno zniszczyły rolnictwo.

Dust Bowl był jednym z głównych tematów reportaży fotograficznych Dorothei Lange, była też tematem powieści Winogrona gniewu Johna Steinbecka (1939) czy twórczości muzycznej Woody’ego Guthrie.

Obszar występowania Dust Bowl to przede wszystkim północny Teksas, Oklahoma, oraz sąsiednie Nowy Meksyk, Kolorado i Kansas. Regiony te są trudne w uprawie. Co prawda w wilgotnych latach żyzna gleba zapewnia obfite plony, ale z kolei bardzo słabe w suchych latach. W czasie eksploracji Wielkich Równin obszar ten uznano za niezdatny do upraw w stylu europejskim, określono go Wielką Pustynią Amerykańską.

Rząd amerykański zachęcał do osadnictwa na tych terenach, przyznając osadnikom poprzez Ustawę o Gospodarstwach Rolnych z 1862 r. 65 hektarowe działki, tzw. „ćwiartkowe”, na początku XX w. zwiększone nawet do 260 ha na niektórych terenach – np. w zach. Nebrasce. Wkrótce nastał niezwykle mokry okres, co dało złudne przekonanie, że tak już będzie zawsze („deszcz podąża za pługiem” – rain follow the plow – była to teoria bardzo popularna wtedy w zachodnich stanach, a także Australii).

Rewolucja bolszewicka spowodowała wzrost cen zboża i zmniejszyła podaż. W efekcie farmerzy w USA zaczęli zwiększać obszar upraw (nawet 2-3 krotnie), jednocześnie zachowując bardzo prymitywną technologię upraw, m.in. głęboką orkę, co wkrótce miało stać się przyczyną erozji gleby na bardzo dużą skalę.

Lata 1920. były jeszcze w miarę znośne – wilgotne lato i łagodne zimy. Jednak 1930 przyniósł początek susz. Wysokie temperatury tak zniszczyły glebę, że zmieniła się ona w konsystencję pudru. Silne wiatry kontynentalne spowodowały jej zerwanie i dały w efekcie potężne burze piaskowe, które przenosiły drobny piasek na wschód. W maju 1934 potężna burza piaskowa zabrała z obszarów rolniczych i zrzuciła na Chicago ok. 5500 ton pyłu. 14 kwietnia 1935 r. znany jest jako „Czarna Niedziela”, gdy na całym obszarze Wielkich Równin od Kanady po Teksas wystąpiło 20 ogromnych burz piaskowych – „czarnych śnieżyc”. Zmieniły one dzień w noc – było ciemno. Reporter Robert E. Geiger był wtedy w Boise City w Oklahomie. W jego relacji po raz pierwszy został użyty termin Dust Bowl (wymyślił go Edward Stanley podczas przepisywania historii Geigera).

Exodus

Katastrofa utraty wierzchniej warstwy gleby na plantacjach doprowadziła do powszechnego głodu i biedy. W efekcie nastąpił exodus z Teksasu, Oklahomy i okolicznych regionów. 500 tys. ludzi pozostało bez dachu nad głową. Innym banki przejęły hipoteki, jeszcze inni po prostu czuli, że nie mają innego wyjścia i ruszyli na zachód. W latach 1930-1940 tereny te opuściło ok. 3,5 mln ludzi.

1. Murzyńska dziewczynka. Hill House, Mississippi, czerwiec 1936.

2. Niedzielny poranek, Dayton, Tennessee. „W tym mieście odbył się słynny proces Scopesa (Darrow vs. Bryan)

3. Mississippi, pola bawełny

4. Pole pszenicy w Virginii

5. Właściciel plantacji, Delta Mississippi

6. Prezydent Związku Rolników Południowych Najemców w Hill House, Mississippi

7. Wspólne zbiory na obchody 4 lipca (biali i czarni razem). Hill House, Mississippi

8. jw.

9. Murzyni podlegający Narodowej Administracji Młodzieży. Live Oak, Floryda

10. Murzyn w Greenville, Mississippi

11. Dzierżawca na swoim polu, Karolina Północna. Zdjęcie jest szczególnie ciekawe ze względu na uwieczniony na nim pług konny, nasi dziadkowie zapewne pracowali wtedy na podobnym, a czasem lepszym sprzęcie

12. Sallisaw, hrabstwo Sequoyah, Oklahoma. Rolnicy bez pracy z powodu suszy. Jeden z nich powiedział: „Nie ma nic do roboty. Ci faceci zostaną tutaj, aż wyschną i też umrą”

13. Jak informuje opis zdjęcia: Przykład samoosiedlenia się w Kaliforni. Rodzina farmerów z Oklahomy na autostradzie między Blythe i Indio. Zmuszeni przez suszę 1936 roku do porzucenia swojej farmy, wyruszyli z dziećmi, aby pojechać do Kalifornii. Praca przy zbiórce bawełny w Arizonie przez dzień lub dwa dała im wystarczająco dużo jedzenia i benzyny. Tego dnia znajdowali się w odległości jednego dnia drogi do ich celu – Bakersfield w Kalifornii. Ich samochód zepsuł się i został przez nich porzucony

14. Starzec, okolice Washington, Pennsylvania. Ten pan już był w poprzedniej galerii, tutaj mamy go jednak z innej perspektywy. Ten walący się drewniany dom jest niesamowity

15. Wagoner County, Oklahoma. „Gruz” wygląda na naprawdę porządny wóz

16. Kosciół w Wagoner County. Te płyty z reklam są wzruszające

17. 6-osobowa rodzina od roku w drodze (stracili dom, meble). Bez pieniędzy, schronienia. Ojciec 35-letni, malarz, chory na gruźlicę. Kwalifikują się do urzędowej pomocy w wysokości jedynie 7 dolarów na 2 tygodnie.

18. Rodzina z trojgiem dzieci, opuścili dom z nadzieją dotarcia do delty Arkansas i pracy na polach bawełny. Bez pieniędzy, jedynie 3 galony benzyny w zbiorniku.

19. Annie Moore Schwein, urodzona jako niewolnik w południowym Teksasie. Święto Bożego Ciała, 1936. Ta kobieta to szlacheckie niemieckie nazwisko przybrała zapewne po swoich dawnych właścicielach

20. Szeryf w małym miasteczku, Duncan, Arizona. Pistolet za paskiem miał służyć a nie wyglądać

21. Samochód rodziny przesiedleńców, okolice Brownsville, Teksas

22. Ważenie bawełny, okolice Brownsville, Teksas. Kulisy pracy na plantacji

23. Matka pięciorga dzieci z Oklahomy, obecnie zbieraczka bawełny w Kalifornii, niedaleko Fresno. Świetne filmowe zdjęcie „pod światło”

24. 7-osobowa rodzina z Teksasu, obóz w Kalifornii niedaleko Exeter. Na zdjęciu widać nazwę producenta namiotów. Dziewczyna wygląda jak z innej bajki

25. Przy autostradzie US 99, południowa dolina San Joaquin, Kalifornia

26. Młockarnia do fasoli, między Turlock i Merced w Kalifornii

27. Kolejny samochód służący za dom. Niedaleko Bakersfield w Kalifornii

28. Kalifornia, rodzina z Oklahomy, matka i troje dzieci, bez ojca. „Każdy, kto chce pracować, może sobie poradzić. Ale jeśli ktoś straci wiarę w ziemię, jak wielu w Oklahomie, nie ma dla niego nadziei, chyba że nauka, bo ten mój chłopak chce iść na uniwersytet”.

29. Obóz dla migrantów w hrabstwie Kern, Kalifornia

30. Przedszkole dla dzieci w obozie. Obóz dla migrantów w hrabstwie Kern, Kalifornia